Gần đây, nhiều cách mới mô tả về khả năng tương tác của con người, hành vi xã hội, và nhiều khía cạnh của tâm lý học đã xuất hiện trên các diễn đàn. Một trong những mô tả đó là “trí tuệ cảm xúc”.
“Trí tuệ cảm xúc” hay “trí thông minh cảm xúc” (tiếng Anh: emotional intelligence -EI) là gì? Và tại sao những người có trí tuệ cảm xúc cao lại dễ dàng hoàn thành tốt những lĩnh vực trong cuộc sống của họ?
Thông thường, 3 kỹ năng sau đây sẽ được đề cập đến:
- Nhận thức về cảm xúc: Có nghĩa là xác định chính xác cảm xúc của bạn và cảm xúc của người khác.
- Khai thác cảm xúc: Khả năng áp dụng chúng vào các hoạt động như suy nghĩ và giải quyết vấn đề.
- Quản lý cảm xúc: Bao gồm khả năng kiểm soát cảm xúc của chính bạn, và khả năng làm người khác vui vẻ hoặc bình tĩnh lại.
Chỉ số EQ (emotional quotient) là chỉ số thể hiện sự thông minh về cảm xúc của một người dựa trên “trí tuệ cảm xúc” (emotional intelligence – EI), khái niệm được 2 nhà tâm lý học Hoa Kỳ, Salovey và Mayer đưa ra vào năm 1990.
Nhưng Daniel Goleman (nhà báo và nhà khoa học hành vi) đã tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về nó và ông đã tìm thấy “mối quan hệ trực tiếp giữa chỉ số thông minh cảm xúc của nhân viên và sự thành công của công ty”:
- Các nhân viên có chỉ số EQ cao có khả năng tự nhận thức cảm xúc, giúp họ tương tác tốt với đồng nghiệp.
- Nhân viên có chỉ số EQ cao ít bị làm phiền bởi những lời chỉ trích của khách hàng, thay vì cảm thấy bị xúc phạm, họ tìm cách làm giảm dịu tình hình.
- Nếu hai ứng cử viên có chỉ số IQ tương tự, thì người có chỉ số EQ cao hơn sẽ phù hợp hơn với công ty.
Nếu bạn đang tự hỏi liệu bạn có trí tuệ cảm xúc cao hay không? Hoặc nếu bạn muốn cải thiện chỉ số EQ để có thể vượt qua nhiều trở ngại trong cuộc sống, thì đây là 13 đặc điểm mà những người có trí tuệ cảm xúc cao thường sở hữu.
1. Họ không cầu toàn
Hoàn hảo có xu hướng cản trở rất nhiều thứ, như việc hoàn thành nhiệm vụ và đạt được mục tiêu. Điều này xảy ra bởi vì người cầu toàn thường gặp khó khăn khi hoàn thành một việc gì đó, họ trì hoãn và tốn nhiều thời gian tìm ra lỗi khiến công việc không thể hoàn thành đúng kế hoạch.
Vì lý do này, những người có trí tuệ cảm xúc cao không phải là người cầu toàn. Họ hiểu rằng không có gì được gọi là “hoàn hảo”, và họ tiến lên phía trước. Khi những sai lầm xuất hiện, họ học hỏi từ chúng và hoàn thiện hơn trong lần sau.
2. Họ biết cân bằng giữa công việc và vui chơi
Khi bạn làm việc cả ngày, cả tuần mà không dành thời gian cho bản thân, bạn sẽ tạo thêm sự căng thẳng, mệt mỏi và các vấn đề về sức khỏe.
Đây là lý do tại sao những người có trí thông minh cảm xúc cao biết khi nào nên nghỉ ngơi để nạp lại năng lượng. Nói cách khác, họ quản lý khung thời gian một cách hợp lý để vừa hoàn thành tốt công việc, vừa có thể trải nghiệm những điều thú vị trong cuộc sống.
Trong một thế giới ngày càng trở nên căng thẳng và áp lực cao, tự chăm sóc là việc quan trọng hơn bao giờ hết, và những người có chỉ số EQ cao biết cách đối phó với áp lực đó một cách lành mạnh và hiệu quả.
3. Họ nhận thấy “sự thay đổi” như một phần tất yếu
Thay vì trở nên quẫn trí khi những thay đổi xảy ra, những người có trí tuệ cảm xúc hiểu rằng, sự thay đổi là một phần của cuộc sống.
Thay đổi bao gồm cả cái tốt lẫn xấu, và tốt nhất là chấp nhận nó hơn là chống lại nó. Họ không sợ thay đổi. Thay vào đó, họ tập thích nghi với những thay đổi đó và hành động dựa trên những gì họ có.
4. Họ tò mò về người khác
Khi một ai đó đi ra ngoài và ồn ào, hay im lặng ngồi một góc riêng, họ quan sát…những người có trí tuệ cảm xúc cao thường tò mò về những người xung quanh họ.
Sự tò mò này bắt nguồn từ sự đồng cảm. Sự đồng cảm là một trong những yếu tố chính của trí tuệ cảm xúc, vì vậy bạn sẽ không ngạc nhiên khi bạn càng quan tâm đến ai đó, bạn càng tò mò về họ.
5. Họ đồng cảm
Sự đồng cảm đóng vai trò lớn trong việc phát triển trí tuệ cảm xúc. Daniel Goleman, nhà tâm lý học và là tác giả của “Focus: The Hidden Driver of Excellence” đã nói với The Huffington Post rằng, sự đồng cảm là một trong 5 thành phần quan trọng của trí tuệ cảm xúc.
Sự đồng cảm bao gồm khả năng liên hệ với người khác và hiểu được họ đang cảm thấy như thế nào – từ đó đưa ra những quyết định để động viên hoặc giúp họ trở về trạng thái cân bầng.
Đó là những đặc điểm vô cùng quý giá không chỉ làm cho bạn hạnh phúc hơn và thành công hơn, mà còn giúp những người xung quanh bạn cũng được hưởng những lợi ích tương tự. Thay vì hoàn toàn hấp thụ trong thế giới của riêng bạn, hãy trồng những hạt giống từ bi – một phần không thể thiếu để phát triển trí tuệ cảm xúc.
6. Họ là người biết lắng nghe
Những người có chỉ số EQ cao có thể lắng nghe sâu sắc những gì đang diễn ra xung quanh họ. Dù thế nào đi chăng nữa, hầu hết chúng ta đều không phải là người nghe tuyệt vời, và điều đó thật không may bởi vì bạn không thể trở thành người giao tiếp giỏi nếu tất cả những gì bạn biết là nói và nói.
Những người có trí tuệ cảm xúc cao biết cách lắng nghe, không chỉ với lời nói của người khác mà còn cả nội dung tình cảm mà họ truyền đạt.
7. Họ biết điểm mạnh và điểm yếu của họ
Những người có trí tuệ cảm xúc cao biết họ giỏi và không giỏi ở điểm nào. Họ không chỉ nhận ra điểm mạnh và điểm yếu của mình, mà còn biết cách tận dụng tối đa các kỹ năng họ có và trao dồi thêm những kỹ năng khác để hoàn thiện hơn.
8. Họ chủ động trong công việc
Bạn có phải là đứa trẻ đầy tham vọng và chăm chỉ, người có động lực để đạt được mục tiêu không chỉ vì phần thưởng ở cuối con đường? Sự năng nổ, xông xáo là một phẩm chất khác được sở hữu bởi những người có trí tuệ cảm xúc cao.
9. Họ không sống trong quá khứ
Những người có trí thông minh cảm xúc cao thường không sống trong quá khứ. Tại sao lại như vậy? Vâng, đó là bởi vì họ dành nhiều thời gian hơn cho những gì ở hiện tại, làm tốt nó và tương lai sẽ mang lại những điều tốt đẹp.
Những sai lầm trong quá khứ không thể trói buộc họ, di chuyển về phía trước với một tầm nhìn tích cực khi những sai lầm trong quá khứ đã được vào “kinh nghiệm”.
10. Họ tập trung vào những điều tích cực
Những người có trí thông minh cảm xúc dành nhiều thời gian và năng lượng để giải quyết vấn đề. Thay vì ngồi một chổ than vãn, kêu la về trở ngại đang gặp phải.
Họ nhìn vào mặt tích cực và những gì họ có thể biến đổi. Hơn nữa, họ cũng dành nhiều thời gian để phát triển mối quan hệ với những người có tư duy tích cực khác, chứ không phải những người luôn phàn nàn.
11. Họ có khả năng dự đoán
Không chỉ là nhận thức tốt về những gì đã xảy ra, những người có chỉ số EQ cao có khả năng dự đoán điều gì sẽ xảy ra bằng cách đọc nội dung cảm xúc của những người mà họ tương tác. Điều này mang lại cho người có trí tuệ cảm xúc cao khả năng đáp ứng hiệu quả hơn với các tình huống khi chúng xảy ra thay vì phản ứng tiêu cực.
12. Họ không dễ bị xúc phạm
Có trí tuệ cảm xúc cao cũng có nghĩa là bạn biết bạn là ai. Nếu bạn hiểu rõ ý nghĩa của việc trở thành “bạn”, thì thật khó để ai đó nói hay làm bất cứ điều gì khiến bạn khó chịu.
Những người có trí thông minh cảm xúc cao thường có sự tự tin và một tâm trí cởi mở. Họ cảm thấy tốt về cuộc sống của họ và không để cho người khác ảnh hưởng đến nó bằng những lời nói độc hại.
13. Họ biết tạo và duy trì ranh giới
Nhiều người thường nghĩ những người có chỉ số EQ cao có vẻ như rất lịch sự và từ bi, tuy nhiên, họ thực sự có sức mạnh để thiết lập ranh giới.
Ví dụ, họ biết cách nói không với người khác. Tại sao? Bởi vì điều này giúp họ không bị choáng ngợp, bị đốt cháy và căng thẳng vì quá nhiều cam kết phải thực hiện. Thay vào đó, họ nhận thức được việc nào họ có thể thực hiện và việc nào không.
Hoa Sen Phật – Theo: upliftconnect.com – goalcast.com
